ปฐมพยาบาลเบบี๋และเด็กน้อยเดอะซีรีย์ EP.2 แผลไฟไหม้

ในขณะที่เรากำลังทำกับข้าวอยู่นั้น บางทีเจ้าตัวน้อยที่กำลังอยู่ในวัยซุกซนของคุณแม่ก็อาจจะวิ่งเข้ามาในครัว เกาะแข้งเกาะขา หรือว่าสำรวจหยิบจับหม้อกระทะบนเตาที่กำลังร้อนๆ และนำมาสู่การเกิดแผลไฟไหม้ได้ เรามาเรียนรู้วิธีปฐมพยาบาลกัน ถ้าเกิดว่าได้เกิดแผลไฟไหม้ขึ้นกับเจ้าตัวน้อยกันค่ะ

ก่อนที่จะรู้จัก แผลไฟไหม้ เรามาทำความรู้จัก ผิวหนัง กันก่อนค่ะ

ในกรณีที่เกิดแผลไฟไหม้จะทำให้ผิวหนังชั้นต่างๆเกิดความเสียหายได้ ไม่ว่าจะจากสารเคมีหรือว่าความร้อน เช่นไฟไหม้ หรือน้ำร้อนลวก 

แผลไฟไหม้จะแบ่งออกได้เป็นหลายระดับ ขึ้นอยู่กับความลึกของการเกิดแผล โดยจะแยกความแตกต่างได้จาก

• แดง บวมเล็กน้อย ปวดผิว (แผลไฟไหม้ระดับแรก หรือ แผลไฟไหม้ที่พื้นที่ (oppervlakkige verbranding))
• มีตุ่มพอง (แผลไฟไหม้ระดับสอง หรือ แผลไฟไหม้บางส่วน (gedeeltelijke verbranding))
• สีขาว สีเบจ/น้ำตาล สีดำ (แผลไฟไหม้ระดับสาม หรือ แผลไฟไหม้อย่างสมบูรณ์ (volledige verbranding))

แผลไฟไหม้ระดับแรก หรือ แผลไฟไหม้ที่พื้นที่ (oppervlakkige verbranding)

แผลไฟไหม้ที่ชั้นหนังกำพร้านั้นจะเกิดขึ้นบริเวณชั้นหนังกำพร้า โดยยังไม่เกิดความเสียหายต่อผิวหนัง ดังนั้นเราถือว่ายังไม่เกิดแผลไฟไหม้ แต่ว่ามีการลวกเกิดขึ้นแล้ว แผลไฟไหม้ที่พื้นที่ผิวสามารถก่อให้เกิดความเจ็บปวดอย่างมากได้ โดยผิวหนังจะเปลี่ยนเป็นสีแดง และ/หรือ สีชมพู แห้ง และบางทีก็อาจจะมีการบวมขึ้นเล็กน้อย

แผลไฟไหม้ระดับสอง หรือ แผลไฟไหม้บางส่วน (gedeeltelijke verbranding)

ในแผลไฟไหม้บางส่วนจะเกิดความเสียหายขึ้นที่ชั้นหนังกำพร้า หรือชั้นหนังแท้ เราสามารถสังเกตอาการได้ว่าเกิดแผลไฟไหม้บางส่วนได้โดยอาการมีดังนี้ แดง บวมเล็กน้อยและมีตุ่มพอง โดยจะมีอาการเจ็บปวดมาก

แผลไฟไหม้ระดับสาม หรือ แผลไฟไหม้อย่างสมบูรณ์ (volledige verbranding)

ในกรณีแผลไฟไหม้อย่างสมบูรณ์ ผิวหนังชั้นหนังกำพร้าและชั้นหนังแท้จะมีความเสียหายอย่างสมบูรณ์ จนกระทั่วถึงชั้นไขมันเนื้อเยื่อใต้ผิวหนัง แผลไฟไหม้อย่างสมบูรณ์จะมีสีขาว สีเบจ/น้ำตาล หรือสีดำ แห้ง และลักษณะเหมือนแผ่นหนัง แผลไฟไหม้อย่างสมบูรณ์จะไม่มีความรู้สึกเจ็บปวดเนื่องจากเส้นประสาทถูกทำลายไปหมด และมักจะมีแผลไฟไหม้ระดับสองที่รู้สึกเจ็บปวดอยู่รอบๆ

การจัดการดูแลแผลไฟไหม้น้ำร้อนลวก

สิ่งแรกที่ต้องรีบไปหามา คือ น้ำ! วิธีที่ดีที่สุดคือการที่แผลไฟไหม้ได้รับการทำให้เย็นลงโดยการเปิดน้ำประปาอุ่นๆให้ไหลผ่าน ส่วนในกรณีแผลไฟไหม้ที่รุนแรง นอกจากการทำให้แผลเย็นลงแล้ว เราควรขอความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญอย่างเร็วที่สุดเพื่อป้องกันความเสี่ยงที่จะเกิดความเสียหายอย่างร้ายแรงตามม

ควรทำอย่างไร?

การทำให้แผลไฟไหม้เย็นลง

ทำแผลไฟไฟไหม้ให้เย็นลงโดยเร็วที่สุด ภายในเวลา 10-20 นาที โดยจะต้องไม่รบกวนการดำเนินการปฐมพยาบาลอื่นๆ เช่น การหยุดภาวะเลือดไหลมาก หรือการรักษาทางเดินหายใจให้โล่ง

ควรทำให้แผลไฟไหม้เย็นลงด้วยน้ำประปาที่ไหลเบา ๆ และปรับอุณหภูมิให้เหมาะสมให้เด็กรู้สึกสบาย

ถอดเสื้อผ้าและเครื่องประดับออกโดยเร็วที่สุด บางครั้งรวมถึงการตัดเสื้อผ้าออก หากใส่ผ้าอ้อมสำเร็จรูปอยู่ควรถอดผ้าอ้อมสำเร็จรูปออกโดยเร็วที่สุด

ป้องกันภาวะตัวเย็นเกิน

การรักษาแผลไฟไหม้จากสารเคมี

• หากผิวหนังสัมผัสกับสารเคมีที่เป็นอันตราย ให้ทำการถอดเสื้อผ้า รองเท้า และเครื่องประดับที่ปนเปื้อนสารเคมีออกจากตัวเด็กโดยเร็วที่สุด หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสารกัดกร่อนด้วยตัวเอง ไม่สามารถสัมผัสเสื้อผ้าเหล่านั้นได้อีก เริ่มชะล้างเสื้อผ้าที่ติดร่างกายทันที (เช่น โดยการอาบน้ำที่อาบน้ำฉุกเฉินด้วยน้ำอุ่น) แล้วพยายามถอดเสื้อผ้าออกอย่างระมัดระวัง ฯลฯ
• ในกรณีที่เกิดแผลไฟไหม้เนื่องจากการสัมผัสกับสารเคมีที่เป็นอันตราย ให้ล้างผิวหนังหรือดวงตาทันทีด้วยน้ำยาล้างตา (ตามเอกสารคู่มือการใช้งาน หรือ ข้อมูลความปลอดภัย) หรือด้วยน้ำอุ่น แล้วล้างออกด้วยน้ำอุ่นอย่างน้อย 45 นาทีเพื่อเจือจาง หรือจนกว่าส่งต่อไปยังแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
• ป้องกันภาวะตัวเย็นเกิน (onderkoeling) หากจำเป็นให้ปรับอุณหภูมิของน้ำตามที่เด็กรู้สึกสบาย
• พยายามหารายละเอียดของสารเคมี

กรณีสงสัยว่าหายใจลำบากหลังจากไฟไหม้ หรือ ไฟไหม้ที่บริเวณศีรษะ/ลำคอ