อาการของโรค
ดูง่ายๆ เลยค่ะ คล้ายๆภาวะซึมเศร้าเลย คนไข้ส่วนมากก็จะ
- รู้สึกห่อเหี่ยว ซึมเศร้า บางครั้งก็น้ำตาปริ่ม
- รู้สึกไม่มีพลังงาน ไม่มีเรี่ยวแรง ไม่กระปรี้กระเปร่า
- บางคนหงุดหงิด อะไรก็ไม่ได้ดั่งใจ ใครทำอะไรก็ผิดไปหมด
- ไม่มีกระจิตกระใจจะทำกิจกรรมอะไรที่เคยทำ
- การกินและการนอนผิดปกติไป
ข้อสังเกตระหว่างคนที่เป็นโรคซึมเศร้ากับซึมเศร้าเฉพาะฤดู นอกจากจะเป็นช่วงเวลาเฉพาะเจาะจงของปีแล้ว คนที่เป็นซึมเศร้ายังกินได้น้อย น้ำหนักลด และนอนไม่หลับ ในขณะที่คนที่เป็นซึมเศร้าเฉพาะฤดูจะโหยหาแป้งและของหวาน กินเยอะขึ้น น้ำหนักขึ้น และนอนนาน ไม่อยากลุกจากเตียงเลยค่ะ
(จุ๊ จุ๊… ทุกคนอย่าคิดดังค่ะ นี่แค่นั่งพิมพ์อยู่ยังได้ยินเสียงคนอ่านลอยมา… ขี้เกียจชัดๆ หนาวแล้วขี้เกียจ อย่างนี้ฉันก็เป็น! ฮ่าาา…) ฟังเหมือนล้อเล่นแต่โรคซึมเศร้าเฉพาะฤดูมีอยู่จริงนะคะ
สาเหตุ
สาเหตุของโรคก็เหมือนโรคทางจิตใจส่วนมาก คือ ไม่สามารถระบุชัดได้ แต่บอกได้ว่าปัจจัยที่น่าจะมีผลแน่นอน คือ แสงอาทิตย์ ค่ะ เพราะแสงอาทิตย์มีผลกระทบต่อสมองส่วนไฮโปทาลามัส ซึ่งรับผิดชอบต่อการผลิดฮอร์โมน melatonin และ serotonin
Melatonin มีผลทำให้เราง่วงนอน คนไข้ที่มีภาวะซึมเศร้าแบบ winterblues อาจจะมีการสร้าง melatonin มากขึ้น ทำให้นอนมากขึ้น
Serotonin มีผลต่ออารมณ์ ความอยากอาหาร และการนอน แสงอาทิตย์ที่น้อยลงอาจทำให้ร่างกายผลิด serotonin น้อยลง คนไข้จึงมีอาการของภาวะซึมเศร้าได้
ปัจจัยอีกอย่างที่มีผลกับแสงอาทิตย์ คือ นาฬิกาชีวิต (circadian rhythm) แสงสว่างมีผลต่อนาฬิกาในตัวเรา เราใช้แสงสว่างเป็นตัวบอกว่าตอนนี้เราควรตื่นนอน หรือ ควรลุกมาทำกิจวัตรประจำวันแล้ว แสงสว่างระหว่างวันที่น้อยลงก็มีผลทำให้นาฬิกาชีวิตรวน จนเกิดภาวะซึมเศร้าได้ ปัจจัยหนึ่งที่อาจมีผล คือ พันธุกรรมด้วยค่ะ
