Er เป็นสรรพนามที่คนที่เรียนภาษาอื่นมาแล้ว มาบ่นภาษาดัตช์กันทุกคนเลย
วันนี้มีวิธีการใช้ มาแนะนำค่ะ
ภาคแรก : เอามาตั้งต้นประโยคค่ะ ที่แปลว่า “มี” อะไรอยู่
Er is een pluisje op je haar. มีปุยๆ ติดอยู่บนผมเธอ
Er staat een paard in de gang bij juffrouw Jansen. มาจากเพลงคาร์นาฟัลเพลงนึง มีม้ายืนอยู่ในทางเดินที่บ้านมาดามยันเซิ่น
Er ligt een kat op het dak. มีแมวตัวนึงนอนอยู่บนหลังคา
ตัวมันเอง Er + กริยาใดๆ แปลว่า มีประธานใดๆ ทำกริยานั้นๆอยู่
เวลาเราอยากจะแต่งประโยคแบบนี้ เราต้องมาคิดก่อน ว่าเราต้องการพูดว่ามีอะไร
เช่นเราอยากจะบอกแฟนว่า
“มีขนมเค้กอยู่ในตู้เย็น”
เราคิดประโยค ขนมเค้ก อยู่ ในตู้เย็น ก่อน
een taart / is / in de koelkast
แล้วจึงเอา Er มาขึ้นต้น
เมื่อ Er มาขึ้นต้น เราก็ใช้หลักการของ inversie
Er + กริยาที่ต้องผัน + ส่วนอื่นๆ ที่ตามมา
เป็น
Er / is / een taart / in de koelkast.
ตัวอย่างต่อมา
“มีหมาของเพื่อนบ้านนอนหลับอยู่ใต้ต้นไม้ในสวนเรา”
คิดประโยคก่อน
หมา นอนหลับอยู่ ใต้ต้นไม้ ในสวนเรา
Een hond / ligt / te slapen / onder de boom / in onze tuin
ยาวหน่อย ทีนี้เราเอา Er ไปขึ้นประโยครอไว้
Er + กริยาที่ต้องผัน ligt + een hond + ส่วนอื่นๆ ที่ตามมา
เป็น
Er / ligt / een hond / te slapen / onder de boom / in onze tuin.
สำหรับหลักการเรียงส่วนของประโยค คำกริยา infinitief มักโดนผลักไปไว้หลังสุด
Er / ligt / een hond / onder de boom / in onze tuin / te slapen.
สังเกตได้ว่า Er จะใช้กับ een, geen หรือเพื่อบอกจำนวน แต่ไม่ใช้กับ de หรือ het
แบบแรก เมื่อบอกจำนวนเป๊ะๆ ไปเลย
“มีนกกาลายดำขาว 3 ตัวเกาะอยู่บนต้นไม้”
Drie eksters / zitten / op de boom.
Er zitten drie eksters op de boom.
“มีแปรงสีฟันอยู่เจ็ดอันในห้องอาบน้ำ”
Zeven tandenborstels / staan / in de badkamer!!
Er staan zeven tandenborstels in de badkamer!!
มันก็ยังใช้ได้กับคำนามที่บอกจำนวนเยอะมากๆ จนนับไม่ไหวได้ด้วย เช่น heleboel, veel, duizenden
อีกตัวอย่างใกล้ๆตัว
“มีขนเต็มพรมไปหมด”
ขนเยอะแยะ อยู่บนพรม
Veel haartjes / zitten / op het tapijt
เอา Er มาใส่แล้ว วางกริยาตาม ก่อนจะตามด้วยประธานเดิมของประโยค แล้วต่อด้วยส่วนขยายอื่นๆ
Er zitten veel haartjes op het tapijt
บางครั้งเราเจอ Er อยู่กับคำนามธรรม โดยที่มันไม่มีคำนำหน้าด้วย
“คำนามนามธรรม”คืออะไร คือสิ่งที่จับไม่ได้ นับไม่ได้ด้วยตา เช่น ความเชื่อใจ ความซื่อสัตย์ ความหวัง ความรัก อะไรที่ภาษาไทยเราเรียกว่า “ความ” ทั้งหลาย
เช่น
Er is altijd hoop zolang wij nog leven.
ตราบที่เรายังมีชีวิตอยู่ ความหวังก็ยังอยู่เสมอ
Er zit liefde in de lucht.
ความรักอยู่ในอากาศ
เวลาเราเจอ Er เป็นสรรพนาม เราอาจจะเจอมันอยู่กับคำไม่เจาะจงพวก iets, niets, iemand, niemand
Er is niets nieuws onder de zon.
เป็น spreekwoord คำพังเพย ที่กล่าวถึงทุกอยางในโลกนี้ ไม่มีอะไรที่ไม่มีใครรู้ ทุกอย่างคนเรารู้หมดแล้ว
Er staat iemand om jou op te vangen.
มีใครสักคนคอยรอรับเธออยู่
Er is altijd iets te doen, zomer of winter.
มีอะไรสักอย่างให้ทำเสมอ ไม่ว่าจะฤดูร้อน หรือฤดูหนาว
ภาคสอง : การใช้ Er กับ บุพบท
ก่อนอื่น เราต้องรู้ว่า บุพบท หรือ voorzetsel คืออะไร
มันคือคำเหล่านี้ ส่วนใหญ่จะเป็นคำบอกสถานที่ และการเคลื่อนไหวไปสู่ แต่ก็มี บุพบทอื่นๆอีกด้วย วิธีการจำก็คือ อ่านค่ะ อ่านให้เจอ แล้วกลับไปดูคำเหล่านี้ในหนังสือไวยากรณ์เทียบ หรือถ้าไม่มี ก็เอาในนี้แหละค่ะ ลี่หามาให้ ครบเลย
เนื่องจากเมื่อวาน ลี่ทำโพสต์หาย วันนี้เลยไม่อยากพิมพ์ใหม่ เอาจากเวบนี้นะคะ เขาได้ทำไว้ดีแล้ว
met (อันนี้จะเปลี่ยนเป็น mee)
na
om
tot
aan
achter
bij
binnen
boven
in
naast
onder
op
tegen
tegenover
tussen
voor
door
doorheen
langs
naar
over
rond
uit
van
ไหนล่ะ ตัวอย่างมาเลยละกัน
De hond staat achter de tafel.
De hond staat erachter.
เวลาใช้ ก็เอาคำบุพบทพวกนั้นมาต่อหลัง er ติดกันเลยค่ะ
อย่าลืมระวังเมื่อเช้าตัวยกเว้น คือ ermet ใช้ไม่ได้ ต้องเปลี่ยนเป็น ermee
Hoe zit het ermee? มันเป็นอะไรยังไงบ้าง
และบางคำก็ต้องเพิ่มขึ้น เช่น ernaar ในบางกรณี ต้องเพิ่ม toe เป็น ernaartoe หากมันบ่งบอกการเคลื่อนไหว
เอ้ามาดูตัวอย่างกัน
Ik kijk naar de vogel. Ik kijk ernaar.
Ik loop naar het ziekenhuis. Ik loop ernaartoe.
เพราะว่านกมันอยู่ที่เดิม เราแค่มอง ตัวเราก็อยู่ที่เดิม
แต่การเดินไปยังสถานที่ใดๆ มันมีการเคลื่อนไหว เลยต้องเพิ่ม toe เพื่อบอกให้รู้ว่ามีการเคลื่อนไป
แต่ er ใช้แทนบุคคลไม่ได้ เช่น
Ik hou van hem. เขาเป็นคน จึงเปลี่ยนเป็นใช้ er ไม่ได้
Ik hou van tennissen เทนนิสเป็นสิ่งของ จึงเปลี่ยนเป็น
Ik hou ervan.
ทีนี้ถ้าเรามีส่วนขยาย เช่นคำว่า อย่างมาก หรือการทำให้เป็นปฏิเสธ
เราจะเอาไปวางไว้ตรงไหน ลี่จะยกตัวอย่างจากข้อข้างบน
Ik hou er veel van.
Ik kom er niet meer uit.
จะเห็นได้ว่า ถ้ามีส่วนขยายเมื่อไหร่ er จะโดนแทรกด้วยส่วนขยายนั้น แล้วค่อยเอาบุพบทกลับมาวางต่อกันไป โดยไม่ติดกันค่ะ
ภาค 3 : ใช้พูดถึงคำนาม ส้ตว์ สิ่งของ สถานที่ ที่ได้พูดไปก่อนหน้านั้นแล้ว
แต่ไม่อยากพูดซ้ำแล้วซ้ำอีก ใช้เมื่อใช้ร่วมกับเลขจำนวนค่ะ เช่น มีคนมาทำแบบสอบถาม ถามเราว่า หมาที่บ้านมีกี่ตัว เราตอบว่ามีสามตัว แต่เราไม่ใช้คำว่า honden ซ้ำ
Hoeveel honden hebt u?
Ik heb er drie.
Er เข้ามาแทนที่ honden ไปเลยทั้งคำ
อีกสักตัวอย่าง
Hoeveel ziekenhuizen hebben jullie in Hoek van Holland?
Wij hebben er geen.
จะเห็นได้ว่า แม้ไม่มีสักหนึ่ง ก็ยังใช้ geen ได้ด้วยค่ะ