สวัสดีค่า จ่าหัวซะพี่ๆน้องๆบางท่านอาจตกใจ หรือบางท่านก็อาจจะจับโทรศัพท์หรือหน้าจอแรงขึ้นอีกนิดนึง หมอ… เล่าต่อเร็วๆ พี่สงสัยตัวเองอยู่นานแล้ว
ช่วงฤดูใบไม้ผลิ ที่เกสรลอยล่องอย่างนี้ คนที่มีโรคประจำตัวอยู่คงกังวล อย่าว่าแต่คนที่เป็นภูมิแพ้ค่ะ คนปกติที่ไม่มีโรคประจำตัวอะไรก็กังวลเช่นกัน เพราะฤดูนี้ ไม่ใช่แค่เกสรอย่างเดียวที่อยู่ในอากาศ ความนอยด์ก็ล่องลอยอยู่ปนไปด้วยล่ะ
ตอนนี้ความกังวลก็ไม่แค่เตรียมหาซื้อยาแก้แพ้ ยาลดอาการคัดจมูกมาเตรียมไว้ แต่กลายเป็นต้องมากังวลอีกว่า คันตายิบๆ คันคอยิบๆ นี่ภูมิแพ้ หรือมีอะไรแอบแฝงมาด้วยกันแน่นะ
อาการจาม น้ำมูกไหล ซึ่งเป็นอาการที่ชัดมากของภูมิแพ้ ไม่ใช่อาการแสดงของโควิด อาการของโควิดที่พบมากคือ ไอ และไข้ และถ้าอาการรุนแรงก็จะหายใจลำบาก ในขณะที่ภูมิแพ้นั้น ไม่มีไข้แน่นอน
คำแนะนำตอนนี้ คงต้องกินยาและหลีกเลี่ยงผู้คนค่ะ เพราะความหวาดระแวงในคนตอนนี้จะกลัวมากถ้ามีใคร ไอ หรือ จามขึ้นมา
สำหรับใครที่ยังไม่คุ้นชิน Hooikoort เป็นภาษาดัชต์ค่ะ ภาษาอังกฤษเรียก Hay fever ภาษาไทยเรียก ไข้ละอองฟาง โรคแพ้อากาศ หรือ โรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ ซึ่งเป็นโรคที่เกิดจากภูมิแพ้เยื่อบุภายในโพรงจมูก เป็นการอักเสบแบบไม่มีการติดเชื้อ(ไม่ใช่ทั้งจากไวรัสหรือแบคทีเรีย) การอักเสบเกิดจากการหายใจรับสารก่อภูมิแพ้เข้าไป จริงๆ อาการภูมิแพ้ในโพรงจมูกเกิดได้ทั้งปี แต่สารก่อภูมิแพ้จะมากช่วงฤดูใบไม้ผลิ ก็จะทำให้คนที่เป็นโรคนี้มีอาการมากขึ้น
อาการของไข้ละอองฟาง
อาจจะไม่มีครบทุกอาการ ขึ้นกับความรุนแรงของโรค
- จมูก: คัดจมูก น้ำมูกไหล จาม
- ตา: คันตา เคืองตา ตาแดง น้ำตาไหล ใต้ขอบตาคล้ำ
- คอ: ไอ คันคอ มีน้ำมูกไหลลงคอ
- อ่อนเพลีย
สิ่งกระตุ้นให้เกิดอาการแพ้
อาการภูมิแพ้อาจเกิดได้ทั้งปี แต่บางเวลาอาการอาจเป็นมากขึ้น สิ่งกระตุ้นที่พบบ่อย ได้แก่ ละอองฟางหรือหญ้าแห้ง ละอองดอกหญ้า ละอองเกสรดอกไม้หรือดอกหญ้า ไรฝุ่น
การวินิจฉัย
- จากการซักประวัติ ตรวจร่างกาย
- การสะกิดผิวหนัง skin prick test ตรวจหาสิ่งที่แพ้
- ตรวจเลือดดูภูมิแพ้
การรักษา
เนื่องจากภูมิแพ้อากาศเกิดจากมีสิ่งกระตุ้น การรักษา คือ สังเกตและหลีกเลี่ยงสิ่งที่แพ้
ยาที่สามารถลดอาการภูมิแพ้ ได้แก่ ยาพ่นสเตียรอยด์ ยากิน antihistamine ยาลดอาการคัดจมูก
หรือถ้ามีอาการมากๆ แพทย์เฉพาะทางอาจใช้วิธี immunotherapy ซึ่งคือการฉีดสารที่แพ้เข้าไปในร่างกายในปริมาณที่น้อยมากเพื่อลดอาการแพ้
ตัวอย่าง ยาลดอาการภูมิแพ้ที่มีขายที่ร้านในเนเธอร์แลนด์ที่ซื้อได้โดยไม่ต้องมีใบสั่งยาจากแพทย์ได้แก่ ยากิน Loratadine, Ceterizine, ยาพ่น prevalinลดอาการคัดจมูก
การป้องกันหลีกเลี่ยงสิ่งที่แพ้
- ปิดประตูหน้าต่างในฤดูที่มีละอองเกสรดอกไม้มากๆ
- ไม่ตากผ้านอกบ้าน เพื่อป้องกันไม่ให้ละอองดอกไม้ปลิวมาติดผ้า
- หลีกเลี่ยงกิจกรรมนอกบ้านตอนเช้า ซึ่งเป็นช่วงที่ละอองเกสรต่างๆกระจายมากที่สุด
- หลีกเลี่ยงการออกนอกบ้านในวันที่ลมแรง
- ใส่หน้ากากกันฝุ่นเมื่อทำความสะอาดบ้านหรือทำสวน
- ใช้ที่นอน ปลอกหมอน ต้านไรฝุ่น
- ซักผ้าด้วยน้ำร้อน
- ไม่ติดพรมในบ้านในกรณีที่แพ้ฝุ่น
แยกอย่างไรระหว่าง โควิด หวัด ไข้หวัดใหญ่ และภูมิแพ้
| อาการ | โควิด | หวัด | ไข้หวัดใหญ่ | ภูมิแพ้ |
| ไข้ (> 37.8องศา) | บ่อย | น้อย | บ่อย | ไม่มี |
| ไอ | บ่อย โดยเฉพาะไอแห้ง | น้อย | บ่อย | บางครั้ง |
| หายใจลำบาก | บ้าง ถ้าอาการรุนแรง | ไม่มี | ไม่มี | ไม่มี |
| ปวดศีรษะ | บ้าง | น้อย | บ่อย | บางครั้ง |
| เจ็บคอ | บ้าง | บ่อย | บ้าง | คันคอ |
| คัดจมูก น้ำมูกไหล | น้อย | บ่อย | บางครั้ง | บ่อย |
| จาม | ไม่มี | บ่อย | ไม่มี | บ่อย |
| ปวด เมื่อย ตามตัว | บ้าง | บ่อย | บ่อย | ไม่มี |
| อ่อนเพลีย | บ้าง | บ้าง | บ่อย | บ้าง |
| ท้องเสีย | น้อย | ไม่มี | บ้าง โดยเฉพาะในเด็ก | ไม่มี |
ควรพบแพทย์เมื่อ กินยาแล้วอาการไม่ดีขึ้น
ระหว่างนี้ล้างมือบ่อยๆ พยายามไม่ขยี้ตา ไม่จับหน้า ไอจามใส่ด้านในศอก หรือใส่ทิชชู่แล้วทิ้งไป รักษาความห่างระหว่างบุคคลอย่างน้อย 1.5 เมตร พยายามอยู่บ้านให้มากที่สุด แล้วเราจะผ่านวิกฤตนี้ไปด้วยกันนะคะ สู้ๆค่ะ
รักษาสุขภาพให้แข็งแรง พบกันใหม่บทความหน้านะคะ
Ref:
1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hay-fever/symptoms-causes/syc-20373039
2. https://www.thesun.co.uk/news/11219448/hay-fever-symptoms-versus-coronavirus/
Pingback: คำศัพท์ดัตช์ เกี่ยวกับฤดูใบไม้ผลิ – Thaise Stichting